‘Erachter komen wat mensen nodig hebben en elkaar versterken’
Fatima Spalburg ontdekte dat haar eigen familieleden cacaoboeren zijn die het zwaar hebben. En ze leerde vrijwel alles over de handel en wandel in de cacaosector. Nu wil ze met La Galigo cacaoboeren op Sulawesi helpen overstappen op duurzame cacaoteelt middels agroforestry. Een mooi voorbeeld van een particulier initiatief. OneWorld heeft het over goal getters en spreekt met deze mensen die zich inzetten voor een betere buurt, school, of werkomgeving.
In 2016 leerde Spalburg haar verre nicht en naamgenoot Fatimah en haar man Amir kennen. Het echtpaar bezit een kleine cacaoplantage op Sulawesi, een van de duizenden op het eiland. Door extreme droogte, verouderde bomen en ziektes aan de cacaovruchten leverde de plantage Fatimah en Amir nauwelijks inkomsten op. “Eigenlijk moesten ze helemaal opnieuw beginnen, maar het duurt jaren voordat een cacaoboom iets oplevert. Daarom werken ze beiden als dagloner om de eindjes aan elkaar te knopen; Amir in de bouw, Fatimah kookt voor het dorp. Daarmee komen ze net aan hun eerste levensbehoeften, maar nog altijd houden ze geen tijd over voor de plantage. Dat is een vicieuze cirkel.”
La Galigo begon klein: op het stuk land van Fatimah en Amir wordt momenteel een modeltuin en educatiecentrum aangelegd. Dit doen ze in samenwerking met andere boeren en boerencoöperaties uit de regio. De modeltuin moet de eerste op agroforestry gebaseerde cacaoplantage worden, en in het educatiecentrum kunnen boeren, jongeren, ondernemers en schoolkinderen uit de omgeving straks meer leren over het proces.
Westerling
Om de problematiek en mogelijkheden van cacao beter te begrijpen, maakte Spalburg in Indonesië eerst een rondreis langs de duurzame cacaoprojecten die er al zijn. “Ik wilde niet als westerling naar binnen walsen en beslissen wat er nodig is: ik wilde zien wat er al ís, erachter komen wat mensen nodig hebben en elkaar versterken.” Het idee van agroforestry vond veel weerklank bij de mensen die ze ontmoette. Zoals een coöperatie op Sulawesi van boeren die met zo min mogelijk pesticiden werken.
Op de vraag of als er zoveel projecten, vrijwilligers en initiatieven in Indonesië zitten, is er dan nog een Nederlandse stichting nodig, zegt Spalburg: “Uiteindelijk niet meer. Met agroforestry moeten plantages zelfvoorzienend worden. Maar momenteel zitten veel boeren nog vast in die vicieuze cirkel waardoor er weinig tijd is voor verduurzaming.” En cacaoproducenten weten vaak niet hoe waardevol hun product is. Maar ook daar komt verandering in.
Chocolade
Een van de cacaoboeren van de coöperatie waar Spalburg mee samenwerkt, besloot zelf chocolade te leren maken, in plaats van de bonen aan een grote producent te verkopen. “Geweldig toch, dat hij dacht: waarom zou mijn cacao naar het buitenland moeten, laat het lekker hier. Hij exporteert zijn chocola nu naar verschillende delen van Indonesië en verdient er goed aan. Ik wil ook zeker geen chocolade voor Nederland gaan produceren, ik hoop dat het lokaal blijft, want ook in Indonesië stijgen de inkomens en groeit de markt voor chocola. Er zijn dan ook steeds meer chocolademakers.”
Lees het gehele interview: Zij verduurzaamt de cacaoplantage van verre familie (OneWorld/ Roxane Soudagar).
