‘Een weeshuis runnen is vast veel makkelijker’
In 2019 besloot Minister Kaag (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) tot een onderzoek naar de aard en omvang van vrijwilligerstoerisme vanuit Nederland. Naar verwachting worden binnenkort de eindresultaten bekend gemaakt. Partin was aanwezig bij het Ronde Tafel Gesprek in mei waarin de voorlopige resultaten werden gepresenteerd. Hierin wordt o.a. geconcludeerd dat particuliere initiatieven (PI) het overgrote deel van deze reizen voor haar rekening neemt en daarmee het fenomeen weeshuizen in stand zou houden. Yvonne van Driel interviewde een aantal PI en ontdekte dat dat beeld nuance behoeft. De eerste in de reeks gesprekken is met Annette Klijnsma, directeur en coach van Stichting Tan-kids.
“Wij zenden geen vrijwilligers uit naar Tanzania”, haast Annette Klijnsma zich te zeggen nadat ik het doel van dit interview uitleg. Toch concludeer ik na afloop dat dit praktisch wel het geval is. Namelijk zijzelf. Elk jaar gaat Annette op werkbezoek en zet zich daar vrijwillig in als professioneel trainer en coach om het programma ‘Family Based Child Care’ met de drie lokale partnerorganisaties verder uit te werken. Kennis delen en samen het programma opbouwen is daarbij uitgangspunt.
“Zeven jaar geleden begonnen we met het ondersteunen van een gezinshuis voor 10 kwetsbare jongens. In dat eerste jaar werd duidelijk dat er weinig aandacht was voor het mogelijk terugplaatsen van het kind in het gezin. Omdat we uitgaan van het belang van het kind, zijn we de verzorgers gaan coachen. Dat was het begin van het huidige programma dat gezinnen in staat te stelt om zelf voor hun kinderen te zorgen.” Annette werd toen bijgestaan door een Nederlandse pedagoog. Dat is dan ook de enige andere vrijwilliger die Tan-kids ooit uitzond.
Tan-kids zet in op gezinsvervangende huisvesting als de thuissituatie niet ideaal is. “Een thuissituatie moet veilig zijn, er moet eten zijn en een gezonde leefomgeving. Helaas is dat niet altijd het geval. Dan bekijken de maatschappelijk werkers de mogelijkheden. Waar nodig worden lokale hulpinstanties benaderd. We werken oplossingsgericht en op maat. We willen de gezinnen en pleeggezinnen versterken zodat zelfredzaamheid vergroot wordt. En soms kan dat nog niet. Dan kan een gezinshuis de tijdelijke oplossing zijn.”
Als ik dan vertel dat kostscholen als ‘verkapte’ weeshuizen meegenomen worden in het onderzoek, legt ze uit waarom Tan-kids een kostschool ondersteunt. “Vooral meisjes haken af als ze elke dag naar school toe moeten. Ze zijn lang onderweg en worden vaak lastiggevallen op weg van en naar huis. Op kostschool hebben ze meer tijd om huiswerk te maken en zijn ze veilig. Bovendien gaan ze regelmatig een weekend en tijdens vakanties naar huis.”
Ze geeft toe dat de aanpak van Tan-kids best complex en tijdrovend is. “Een weeshuis runnen is vast veel makkelijker. Ook wat betreft fondsenwerving. Een donateur wil liever geen personeelskosten betalen. En op geschoolde social workers is dit project juist gebaseerd. Maar met deze integrale aanpak bereiken we meer. Momenteel werken we, samen met de partnerorganisaties, met ruim 50 families en 120 kinderen aan structurele oplossingen.”
De kinder- en jeugdcoach Annette geeft tijdens haar werkbezoeken trainingen over de sociaal-emotionele ontwikkeling van het kind en hoe men kinderen creatief kan begeleiden. Van verzorgende taken is dan ook geen sprake. “Natuurlijk knuffel ik soms de kinderen. Omdat ik er elk jaar kom, kennen de kinderen me. Maar ik werk niet direct met ze als ik in Tanzania ben. Ik werk met de social workers, want zij doen het echte werk.”
Vrijwilligerswerk heeft op deze wijze duidelijk meerwaarde. Niet alleen door de kennisoverdracht – Annette spreekt liever over kennis delen – maar vooral door samen het programma vorm te geven. Daarbij wordt het welzijn van de kinderen niet uit het oog verloren. Een gezonde aanpak.
Meer weten over het programma Family Based Child Care, klik hier.
Foto: Social workers blij met hun diploma kindercoaching (Tan-kids)
