Waarom vrijwilligerswerk of stage in ‘weeshuizen’ geen goed idee is

Het gevoel van ‘iets goeds doen’ gecombineerd met het leren kennen van een andere cultuur en een verre reis maken. Veel jongeren gaan voor vrijwilligerswerk en stages naar het buitenland. Vooral vrijwilligerswerk in weeshuizen zijn erg populair. Dat wordt ook wel ‘weeshuistoerisme’ genoemd. Better Care Network Netherlands (BCNN) voert, samen met een groot aantal andere organisaties, campagne om deze vorm van vrijwilligerswerk en stages in weeshuizen te stoppen. Waarom eigenlijk? Er zijn zeker zeven redenen. 

Deze reizen naar ‘weeshuizen’ worden door gespecialiseerde vrijwilligersorganisaties, reisorganisaties, ngo’s, kerken, scholen en universiteiten of een weeshuis zelf aangeboden. Daarbij worden verschillende redenen aangedragen waarom vrijwilligerswerk en stages in een kinderhuis zou kunnen bijdragen aan het welzijn van het kind.

Bijvoorbeeld dat vrijwilligers en stagiairs kunnen bijdragen aan het Engels van de kinderen en goed kunnen helpen bij het organiseren van activiteiten. Ze geven vaak als argument dat als de kinderen eenmaal in het kinderhuis wonen, je jezelf juist kan inzetten om de situatie te verbeteren en een helpende hand te bieden. Zo heeft de meerderheid van mensen die vrijwilligerswerk of een stage wil doen in een kinderhuis de beste bedoelingen en denkt te handelen met het belang van het kind voorop.

Maar waarom is dit toch geen goed idee? Welke risico’s zijn er voor de kinderen in de kinderhuizen waar vrijwilligers en stagiairs in direct contact kunnen komen met kinderen?

7 redenen waarom je geen vrijwilligerswerk of stage in een kinderhuis moet doen

  • Je draagt bij aan een verstoorde hechting. Wanneer vrijwilligers en stagiairs – die komen en gaan – direct contact hebben deze kinderen, kan dit heel negatief werken omdat kinderen zo keer op keer een verlieservaring hebben.
  • Je mist relevante kennis en ervaring. Vrijwilligers en stagiairs zijn vaak niet getraind om met (getraumatiseerde) kwetsbare kinderen te werken en hebben weinig kennis van de mogelijk negatieve impact van hun rol op de emotionele en sociale stabiliteit en ontwikkeling van kinderen.
  • Je draagt bij aan het onderbreken van de dagelijkse routine. De aanwezigheid van internationale vrijwilligers/stagiairs kan de dagelijkse routine van kinderen kan onderbreken (o.a. onderwijs) en kan verwarring veroorzaken wat betreft de cultuur en identiteit van kinderen.
  • Je neemt werkgelegenheid weg. Juist in landen waar veel vrijwilligers en stagiairs komen is het voor de lokale economie en ontwikkeling van het land belangrijk dat er werkgelegenheid wordt gecreëerd.
  • Je draagt bij aan de schending van kinderrechten. Elk kind heeft het recht om in een
    familieomgeving op te groeien. ‘Weeshuizen’ bieden dat niet.
  • Je kan bijdragen aan kinderhandel. In meerdere gevallen worden de ‘weeshuizen’ gerund als ‘business’. En dan geldt hoe meer ‘zielige kinderen’ hoe meer geld het opbrengt.
  • Toegang tot kwetsbare kinderen wordt normaal. Door het openstellen van het kinderhuis voor vrijwilligers en andere bezoekers zijn kwetsbare kinderen ook toegankelijk voor mensen met verkeerde intenties.

Wat dan wel? Steun gezinnen en gemeenschappen!

Als er helemaal geen vrijwilligers of stagiairs komen helpen, worden de problemen van kinderen dan niet juist erger? Nee, goed georganiseerde en gecontroleerde kinderhuisprojecten zijn namelijk niet afhankelijk van vrijwilligers en stagiairs; zij hebben stabielere inkomsten en voldoende permanent en professioneel personeel om de juiste ondersteuning te bieden. Door vrijwilligerswerk of stage in een kinderhuis houdt je een praktijk in stand die schadelijk is voor het kind.

BCNN roept daarom op om te zoeken naar andere manieren om bij te dragen aan de ontwikkeling van kwetsbare kinderen in de wereld. Verdiep je in of doneer aan programma’s die kinderen helpen in hun eigen gezin en familie te blijven. Deze programma’s richten zich bijvoorbeeld op het versterken van gezinnen en gemeenschappen, economische ontwikkeling, positief ouderschap, maatschappelijk werk, gezinszorg en de ontwikkeling van wetten en beleid om kinderen te beschermen. Veel particuliere initiatieven zetten zich daar voor in.

Dat het anders kan laten deze initiatieven van kleinschalige projecten zien

Zo zijn er 64 organisaties die de pledge #EveryChildAFamily ondertekenden. Daaronder veel Partin-leden. Met de pledge verklaren zij dat familie dé plek is voor een kind om op te groeien. Zij roepen andere ngo’s, bedrijven, kerken en scholen op te investeren in familiegerichte zorg. Opvang van kinderen in weeshuizen hoort daar niet bij.

En dan is er Family Power. Dat is een samenwerkingsverband tussen negen Nederlandse particulieren initiatieven en hun internationale partners in vier continenten. Ook daarbij zijn veel leden van Partin. Met een uitgebreid onderzoek- en communicatieprogramma maken zij zichtbaar hoe kwetsbare kinderen toch kunnen opgroeien in een veilige, zorgzame en permanente familie.

Meer informatie

 

Foto: Stichting Tan-kids
Bron: BCNN